Η έρευνα στην Τουρκία, η ΛΑΡΚΟ και το ΙΓΜΕ

 -

21 Φεβρουαρίου 2022

 Εγκαταλείποντας την έρευνα, εγκαταλείπουμε την τύχη του τόπου.
Η περίπτωση ΛΑΡΚΟ και ΙΓΜΕ

Νίκου Γεωργακάκη

Στο άρθρο αυτό, δεν γίνεται αναφορά  στην έρευνα υδρογονανθράκων που διεξάγει η Τουρκία (πετρέλαια και φυσικό αέριο στην Ανατολική Μεσόγειο  και στον Εύξεινο Πόντο), επειδή μπορεί να υπάρξει  αντίλογος, πως, σήμερα η Τουρκία προωθεί  αυτή την δραστηριότητα,  για συγκεκριμένους, εθνικούς ή επικοινωνιακούς λόγους.

Αναφέρομαι, όμως στην συνολική ερευνητική δραστηριότητα της. Με βάση άρθρο του Μηχανικού Πέτρου Τζεφέρη της Διεύθυνσης Ορυκτών Πόρων του  Υπουργείου Ενέργειας[1], η Τουρκία έχει ιδρύσει  από το 1935 φορέα έρευνας του Ορυκτού πλούτου, τον  Mineral Research & Exploration of Turkey (MTA) που προσφέρει εξειδικευμένες υπηρεσίες στους παρακάτω τομείς:

1. Geological Research

2. Mineral Exploration

3. Geophysical research

4. Feasibility research

5. Geotechnical research

6. Technological research και

7. Marine and environmental research,

Ο φορέας αυτός –ΜΤΑ- διαθέτει 13 διακριτές υπηρεσίες/τμήματα, 12 περιφερειακά γραφεία και 3.639 υπαλλήλους.  Για σύγκριση, το ΙΓΜΕ – ο ελληνικός ερευνητικός φορέας που στην ακμή του είχε ~1500 εργαζόμενους, σήμερα έχει μείνει με περίπου 150.

Όπως αναφέρει ο κ Τζεφέρης: “Οι Τούρκοι δείχνουν ότι έχουν καταλάβει την αξία του ορυκτού τους πλούτου και προσπαθούν, όπως υποδηλώνει  η δραστηριότητα της Γενικής Διεύθυνσης για την Μεταλλευτική Έρευνα κι Εκμετάλλευση (General Directorate ΜΤΑ) , να αξιοποιήσουν τον ορυκτό πλούτο, έχοντας  σαφείς εκπεφρασμένους  στόχους αλλά και αρμοδιότητες τόσο σε ερευνητικό όσο και σε επίπεδο εφαρμοσμένων projects”.

Η υπηρεσία  αυτή (MTA) εκτελεί το έργο της έρευνας των ορυκτών πρώτων υλών  της Τουρκίας και συμβάλλει στην οικονομία  της χώρας

Ασφαλώς, παίζει ρόλο, το γεγονός ότι η Χώρα έχει σημαντικό πλούτο.

Όμως υλοποιεί και συστηματική έρευνα. Με βάση την εικόνα που έχουμε, η Τουρκία βρίσκεται αρκετά μπροστά στην υλοποίηση γεωλογικών χαρτών (όχι μόνο σε κλίμακα 1: 50.000 αλλά και σε λεπτομερέστερη κλίμακα 1:20.000) που αποτελούν βασικό εργαλείο στην παραγωγική δραστηριότητα.

Σημειωτέον, ότι, στην Ελλάδα δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί η τελική αναθεώρηση των γεωλογικών χαρτών κλίμακας 1: 50000.

Από την άλλη, στην Ελλάδα, που διαθέτει επίσης σημαντικό ορυκτό πλούτο, όλες οι κυβερνήσεις  μετά το 1990, χρονολογία σταθμός οπότε τα ηνία αναλαμβάνει η  ΝΔ (Μητσοτάκης) και μεταφέρεται το ΝΦ δόγμα στη χώρα, ξεκινά η  υποβάθμιση του  ΙΓΜΕ καθώς και οι ιδιωτικοποιήσεις των Δημόσιων επιχειρήσεων που εφεξής καλά κρατούν και συνεχίζονται «μέχρι τελευταίας  ρανίδος». Τα τελευταία χρόνια, στην κατεύθυνση αυτή και το ΙΓΜΕ εγκαταλείπεται και σήμερα ουσιαστικά ενταφιάζεται.

Για να αναφερθούμε λοιπόν  μόνο στη σύνταξη των γεωλογικών χαρτών, η Ελλάδα βρίσκεται πολύ πίσω από την Τουρκία όπως και από τη Βουλγαρία και άλλες χώρες. Δεν μιλάμε για τη Γαλλία που με τον αρμόδιο φορέα BRGM βρίσκεται πολλά επίπεδα ψηλότερα.

Το ΙΓΜΕ λοιπόν υποβαθμίζεται και εγκαταλείπεται,  αποδεικνύοντας πως εννοούν την  ανάπτυξη οι κυβερνήσεις.

   Βραχύβια   εξαίρεση, υπήρξε το Α εξάμηνο του 2015 επί υπουργίας Λαφαζάνη και Γενικού  Γραμματέα του καθηγητή Απόστολου Αλεξόπουλου, όταν επανιδρύθηκε το ΙΓΜΕ, μετά από συνεχείς και επίμονους αγώνες των εργαζομένων επί 4 έτη,  αφού είχε προηγηθεί η  μετατροπή του σε απλό επιτελικό φορέα  με  τίτλο ΕΚΒΑΑ από την συγκυβέρνηση ΝΔ-ΠΑΣΟΚ-ΔΗΜΑΡ τον Νοέμβριο του 2011.  

Η συνέχεια υπήρξε επίσης θλιβερή όταν τον Μάρτιο του 2019 ο ΣΥΡΙΖΑ, επί υπουργίας στο ΥΠΕΝ, Γ. Σταθάκη, μετατρέπει το ΙΓΜΕ  σε ένα υβριδικό ερευνητικό ίδρυμα με την επωνυμία «ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΡΧΗ ΓΕΩΛΟΓΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑΛΛΕΥΤΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ» με μείωση των οργανικών θέσεων σε 220 (από 1000), με ταυτόχρονη κατάργηση από τις οργανικές θέσεις Διοικητικού και Τεχνικού υποστηρικτικού προσωπικού.

Η μέση ηλικία των μόνιμων εργαζομένων τώρα είναι 62 ετών με κίνδυνο τον βιολογικό θάνατο, αν δεν υπάρξουν σύντομα γενναίες προσλήψεις και αύξηση των οργανικών θέσεων και ειδικοτήτων. 

 Σήμερα η κατάσταση του  ΙΓΜΕ μόνο σαν  κατάντια μπορεί να χαρακτηριστεί και αναδεικνύεται έτσι, σε όλο το μεγαλείο της η  απαράδεκτη στάση  των κυβερνήσεων Αν συνεκτιμηθεί και η  πρόσφατη μεγάλη πυρκαγιά στο ΙΓΜΕ, που στην ουσία κατέστρεψε τις Δ/νσεις Γεωλογικής Χαρτογράφησης και Γεωθερμίας δεν απομένει παρά  ο οριστικός ενταφιασμός του ΙΓΜΕ. Ήδη έχουν έρθει στο φως  σενάρια μεταφοράς δραστηριοτήτων του στο Υπουργείο ή άλλους φορείς που θα σημάνουν «πάγο» στο ΙΓΜΕ.

Βεβαίως δεν είναι το ΙΓΜΕ το  μόνο θύμα μιας αντιαναπτυξιακής πολιτικής. Κάθε είδους έρευνα στη χώρα εγκαταλείπεται και βλέπουμε και στην  έρευνα υδρογονανθράκων που έχει περάσει από χίλια κύματα, να εγκαταλείπεται και αυτή.

Επίσης ,αν σήμερα, η ΛΑΡΚΟ βρίσκεται στα πρόθυρα  κλεισίματος της, δεν είναι άμοιρη η αντιαναπτυξιακή και  αντιλαϊκή σε τελευταία ανάλυση πολιτική των κυβερνήσεων που ασκώντας απλή διαχείριση, την άφησαν  στο έλεός της φτάνοντας ουσιαστικά στην πλήρη απαξίωση της προκειμένου να ξεπουληθεί.

Η κατάσταση με το ΙΓΜΕ, με τη ΛΑΡΚΟ και γενικά με τον ορυκτό πλούτο δεν μπορεί να αναστραφεί πλέον με την ασκούμενη αντιαναπτυξιακή , εγκληματική πολιτική που εφαρμόζεται εδώ και 3 δεκαετίες περίπου.

Η σωτηρία της  ΛΑΡΚΟ, που βρίσκεται αυτή τη στιγμή στην επικαιρότητα, δεν είναι δυνατή αν την τύχη της χώρας διαφεντεύουν αυτοί που κυβέρνησαν και την  κατέστρεψαν.

Η  χώρα διαθέτει το έμψυχο υλικό που μπορεί να βγάλει τη χώρα από το τέλμα, να σωθεί ότι σώζεται, και να συμβάλει σε μια άλλη πορεία του τόπου.   Αυτό που απαιτείται ,  είναι η πολιτική βούληση και  σχέδιο.

[1] https://www.oryktosploutos.net/2017/12/blog-post_7-10)/